Natuurpunt De Bron vzw is een regionale koepelvereniging van 4 Natuurpunt-afdelingen, 9 Natuurpunt-werkgroepen en 4 externe natuur- en milieuverenigingen, actief in 15 gemeenten in de Westhoek.

Schakel tussen Vlaams en lokaal niveau

Natuurpunt De Bron is erkend door de Vlaamse overheid als regionale natuur- en milieuvereniging. Vanuit Natuurpunt Mechelen krijgt de vereniging de taak de regionale werking in te vullen. Dit vertaalt zich in een nauwe samenwerking met de lokale Natuurpunt-afdelingen.

Daarnaast is het uitwerken en ondersteunen van nationale campagnes op regionaal of lokaal niveau een belangrijk actiepunt. Natuurpunt De Bron vzw werkt hiervoor nauw samen met De Bond Beter Leefmilieu, de West-Vlaamse Milieufederatie en tal van andere verenigingen en organisaties.

Er is ook een nauwe samenwerking met de lokale VELT- en JNM-afdelingen en de Stichting Marguerite Yourcenar.

Koepel van 8 verenigingen en 9 werkgroepen

Natuurpunt De Bron overkoepelt 4 lokale Natuurpunt-afdelingen en 9 Natuurpunt-werkgroepen.

Er is ook een zeer nauwe samenwerking met 4 externe milieu- en natuurverenigingen.

Daarnaast is er op het gebied van beleid een nauwe samenwerking met de Westvlaamse MilieuFederatie (WMF).

Werkingsgbeid over 15 gemeenten in de Westhoek

Het werkingsgebied strekt zich uit over zestien gemeenten: Alveringem, De Panne, Diksmuide, Heuvelland, Houthulst, Ieper, Koksijde, Langemark-Poelkapelle, Lo-Reninge, Mesen, Nieuwpoort, Poperinge, Veurne, Vleteren en Zonnebeke. Dit komt zowat overeen met ‘de Westhoek’.

Er is ook een nauwe grensoverschrijdende samenwerking met de natuurverenigingen in Komen/Waasten.

Voor natuur in de regio

Via diverse activiteiten (natuurbeleving, natuurstudie, beleid en educatie) wordt de aandacht voor de aanwezige natuur- en landschapswaarden aangewakkerd, beheerd en beschermd. De vereniging schept hiermee kansen voor leden, vrijwilligers en professionele medewerkers om deel te nemen aan het realiseren van haar maatschappelijke opdracht.

Ook bij de gemeenten staat Natuurpunt De Bron bekend omwille van haar inzet voor het behoud van natuur- en landschapswaarden in de regio. De biodiversiteitscharters zijn een instrument waar beide partijen zich engageren om de achteruitgang van de biodiversiteit een halt toe te roepen en waar mogelijk acties in te richten voor méér biodiversiteit.

Bekend maakt bemind

De koepel en aangesloten verenigingen publiceren per kwartaal het tijdschrift ‘De Bron’ en verspreiden op regelmatige basis ‘DeBron.flits’.

De koepel telt ruim 3600 gezinnen die lid zijn en is daarmee een belangrijke gesprekspartner uit het middenveld.

Erkenning en subsidiëring

Besluit en decreet ter erkenning, subsidiëring en ondersteuning

De Vlaamse Regering keurde op 7 juni 2024 het besluit van de Vlaamse Regering tot erkenning en subsidiëring van omgevingsverenigingen definitief goed. De decretale inbedding gebeurde via het decreet van 26 april 2024 tot ondersteuning van omgevingsverenigingen en omgevingsprojecten. Het nieuwe subsidiekader trad in werking op 1 juli 2024.

Omgevingsverenigingen zijn maatschappelijke organisaties die als hoofddoel het bevorderen van de leefmilieukwaliteit, de biodiversiteit, de landschapskwaliteit, de ruimtelijke kwaliteit, de klimaatadaptatie en -mitigatie of het circulaire gebruik van grondstoffen vooropstellen.

Het subsidiekader stimuleert hen om:

-betrokkenheid van burgers en actoren bij omgevingsuitdagingen te vergroten
-te participeren aan het beleid voor omgeving
-burgers en actoren rond omgevingsuitdagingen te verenigen en te versterken.

Dit nieuw en toekomstgericht subsidiekader zorgt ook voor een verruiming, vernieuwing en een vereenvoudiging t.a.v. de bestaande subsidieregeling en focust op meer impact en minder planlasten.

Bestaande erkende milieu- en natuurverenigingen blijven erkend tot eind 2026 en moeten voor een volgende periode van 5 jaar een nieuwe erkenning aanvragen als omgevingsvereniging. Een erkenning geldt voor 5 jaar. Een omgevingsvereniging moet een nieuwe aanvraag indienen om terug een erkenning te kunnen bekomen. Elke vijf jaar kunnen nieuwe omgevingsverenigingen een erkenning aanvragen.

Er zijn vier categorieën van omgevingsverenigingen:
-regionale omgevingsverenigingen
-gewestelijke omgevingsverenigingen
-gewestelijke ledenverenigingen voor omgeving
-gewestelijke koepelvereniging voor omgeving

Met een meerjarenplan en een meerjarenverbintenis engageren de omgevingsverenigingen zich om maatschappelijke impact te realiseren en bij te dragen aan Vlaamse omgevingsdoelstellingen. Die meerjarenverbintenis bevat de concrete doelstellingen van de vereniging, de resultaten die ze vooropstelt en de indicatoren met streefwaarden om deze op te volgen. Het kader beperkt de rapporteringlast voor alle omgevingsverenigingen. De opvolging is proportioneel aan de omvang van de werking en dus de categorie van de omgevingsvereniging.
Een variabele subsidie op basis van de beoordeling stimuleert omgevingsverenigingen om steeds een hoge kwaliteit na te streven.
Het nieuwe subsidiekader voorziet ook in de mogelijkheid om opstartende omgevingsverenigingen te ondersteunen om een werking te ontwikkelen via de startsubsidie.

Beleidsnota 2022-2026

Natuurpunt De Bron maakte begin 2021 als regionale vereniging haar tweede langetermijn beleidsplan op voor de periode 2022-2026. Hierin bepaalde zij, op basis van een opgezet traject van inspraak via verschillende bevragingen, de klemtonen van haar werking in die periode. Dit beleidsplan kan opgevraagd worden bij het secretariaat.

Beleidsnota 2027-2031

De volgende erkenningsperiode is 2027-2031. De aanvraag tot erkenning voor die periode dient voor 10 januari 2026 ingediend te worden bij de dienst Omgeving van de Vlaamse Overheid.

Het bestuur van Natuurpunt De Bron maakt in de loop van 2025 een meerjarenplan en een meerjarenverbintenis op voor de periode 2027-2031.

Een onderdeel hiervan is de “Bevraging 2025”. Hierbij vraag Natuurpunt De Bron haar leden, vrijwilligers, sympathisanten, stakeholders, aangesloten of betrokken verenigingen en andere naar hun mening. Met hun input bepalen zij mee het beleid én de toekomst van Natuurpunt De Bron.

Daarnaast gaat het bestuur aan de slag om de grote lijnen voor deze komende periode uit te stippelen en te verwoorden in concrete doelen en acties.